Budowa włosa – z czego zbudowane są włosy?

Proste, kręcone, rude, czarne blond – włosy. Dbamy o nie, pielęgnujemy, poddajemy zabiegom stylizującym i upiększającym, rzadko jednak wiemy, jak są zbudowane. Tymczasem budowa włosa jest niezwykle ciekawa, a ponadto determinuje stan naszej czupryny. Jak wygląda budowa włosa? Co warto o niej wiedzieć? Oto najważniejsze fakty.

Gdzie powstaje włos?

Narodziny włosa odbywają się w cebulce włosowej. Cebulka jest częścią mieszków włosowych – struktur, którymi pokryte jest całe nasze ciało. Mieszków pozbawione są jedynie dłonie i podeszwy stóp, czyli miejsca nieowłosione. Na samej głowie liczba mieszków wynosi od 100-150 tysięcy i do końca życia pozostaje niezmieniona. Mieszki zbudowane są z części naskórkowej, łącznotkankowej i mięśnia przy włosowego.

Jak zbudowany jest włos?

Większość z nas myśląc o włosach, ma na myśli tylko to, co widoczne dla oczu. Co bardziej wnikliwi wiedzą również, że włos składa się z cebulki. Budowa włosa jest jednak o wiele bardziej skomplikowana. Składa się ona z kilku części, do których zalicza się: chemiczną, biologiczną, budowę mieszków i budowę włosa już powstałego.

Strukturę włosa najprościej opisać patrząc na jego przekrój od wnętrza. Kolejne jego „warstwy” tworzą: rdzeń, kora oraz osłonki. Warto tu jednak zaznaczyć, że nie każdy człowiek posiada rdzeń. Ten występuje tylko w przypadku bardzo grubych kosmyków. Oznacza to, że podstawą budowy włosa jest kora. To ona zajmuje ok. 80% masy. Jest uformowana ze zrogowaciałych komórek. Zewnętrzną warstwę włosa stanowią osłonki, które tworzą łuski – płaskie i bezbarwne komórki. Łuski mają chronić kosmyki przed uszkodzeniami i niekorzystnymi warunkami pogodowymi. Należy też zaznaczyć, że to one odpowiadają za gęstość i połysk włosów. Im lepsza kondycja osłonki tym włos lepiej się prezentuje.

Biologiczna budowa włosa

O budowie włosa często mówi się również pod kątem biologicznym. Wyróżnia się wtedy dwie umowne części. Pierwsza to łodyga na powierzchni skóry, druga korzeń w skórze. Ten ostatni element znajduje się w samym środku mieszka włosowego i zakończony jest cebulką, która łączy się od dołu z brodawką włosa. Z cebulki wyrasta włos, natomiast brodawka łączy tkanki i transportuje substancje odżywcze do cebulki. Zniszczenie brodawki oznacza, że zniszczeniu ulega również włos – nie da się go odbudować.

Chemiczna budowa włosa

Pod względem chemicznym włos składa się z protein, wody, pigmentów, minerałów i lipidów. Substancje te wpływają m.in. na posiadany kolor kosmyków, a także ich strukturę. Proces, jaki w nich zachodzi to wytwarzanie w proteinach kreatyny twardej. Produkują ją w naskórku komórki nazywane keranocytami. W zależności od zawartości cystyny w kreatynie włosy albo są proste, albo pofalowane lub kręcone. Za kolor włosów odpowiada natomiast pigment nazywany melaniną. Powstaje ona w macierzy włosa dzięki melanocytom. Warto tu zaznaczyć, że we włosach spotkać można dwa rodzaje melaniny i każda odpowiedzialna jest za inny kolor czupryny Eumelanina odpowiada za ciemny, czarny lub brązowy kolor, z kolei feomelanina za czerwony kolor. Kiedy macierz przestaje produkować melaninę, to zaczynamy siwieć.

Jak rośnie włos?

W pełni wykształcony włos to twór zbudowany z martwych komórek. Żyją one według tzw. cyklu włosowego. Ten składa się z trzech następujących po sobie chronologicznych faz. Pierwsza z nich to faza anagenowa – w niej włos aktywnie rośnie. Trwa ona od 2 do 6 lat. Dla wielu osób wydaje się to bardzo długim okresem czasu. Trzeba jednak pamiętać, że włos rośnie wolno – ok.0,3 -0,4 mm na dobę. Badania wykazały, że najszybsze tempo wzrostu jest latem, podczas snu oraz po okresie dojrzewania. Do szybszego porostu włosów przyczynia się też zdrowy tryb życia opłaty na zbilansowanej diecie bogatej w białka cytokiny, makroelementy, witaminy. Wzrost można też przyspieszyć masażami skóry góry, kosmetykami i suplementami działający na włosy od wewnątrz.  

Kolejna faza to ta inwolucji. Występuje od 2 do 4 tygodni. Ostatnim etapem życia włosa jest faza telogenowa, czyli obumierania i wypadania włosów. W ciągu życia cały ten cykl powtarza się ok. 20 razy.

Jakie Procesy Zachodzą, by Włosy Rosły i się Regenerowały

Wzrost i regeneracja włosów są wynikiem skomplikowanych procesów fizjologicznych, które zachodzą w naszym organizmie. Oto kilka kluczowych etapów, które odgrywają rolę w tym procesie:

Faza wzrostu (anagen)

Jest to aktywna faza wzrostu włosa, która trwa od 2 do 7 lat, w zależności od osobniczych cech genetycznych. Włos w tej fazie stale rośnie, osiągając określoną długość. Włosy na głowie większości osób znajdują się w fazie anagen.

Faza przejściowa (katagen)

Po fazie wzrostu włos przechodzi w fazę przejściową. Jest to krótszy okres trwający zazwyczaj od 2 do 3 tygodni. W tym czasie cebulka włosa zatrzymuje produkcję nowego włosa, a sam włos oddziela się od swojego ujścia na skórze. Włos w fazie katagen jest nieaktywny i przygotowuje się do odpadnięcia.

Faza spoczynkowa (telogen)

Po fazie katagen włos przechodzi w fazę spoczynkową. Jest to okres trwający około 2-3 miesięcy, w którym włos odpoczywa przed wypadnięciem i rozpoczęciem nowego cyklu wzrostu. Podczas tej fazy nowy włos rośnie w cebulce, a stary włos stopniowo odpada.

Regeneracja

Po zakończeniu fazy telogenu nowy włos zaczyna rosnąć, a cały cykl wzrostu się powtarza. Regeneracja włosów jest procesem naturalnym i zachodzi niezależnie dla każdego włosa na naszej głowie.

Warto pamiętać, że tempo wzrostu i zdolność do regeneracji włosów mogą się różnić w zależności od czynników takich jak genetyka, wiek, stan zdrowia i styl życia. Dbanie o zdrową dietę, odpowiednią pielęgnację włosów oraz unikanie czynników stresowych może wspomagać zdrowy wzrost i regenerację włosów.

Budowa włosa a łysienie

Może się zdarzyć, że podczas wzrostu włosa zajdą niekorzystne zmiany, które utrudnią ten proces. Nazywa się je zmianami patologicznymi. Prowadzą one do nadmiernego wypadania włosów, co może skutkować łysieniem. Odpowiedzialne za nie mogą być zarówno zmiany prowadzące do wypadania, jak i zmiany struktury włosa. Niestety w wielu przypadkach uszkodzenia, szczególnie brodawki oznacza zniszczenie kosmyka – nie jest się go już odbudować dietą czy kosmetykami. W takich sytuacjach jedynym „lekarstwem” jest przeszczep włosów. Polecany jest on osobom borykającym się z różnego rodzaju łysieniem, a także tym, które straciły włosy w wyniku wypadku, urazu czy choroby. Transplantacja włosów pozwala skutecznie odbudować czuprynę.

Jak Dieta i Styl Życia wpływają na Kondycję Twoich Włosów?

Twój jadłospis i styl życia mają ogromny wpływ na kondycję włosów. Zdrowa i zrównoważona dieta bogata w witaminy, minerały i składniki odżywcze pomaga w utrzymaniu mocnych i lśniących włosów. Unikanie restrykcyjnych diet i niedoborów żywieniowych jest kluczowe dla zachowania pięknych kosmyków.

Regularna aktywność fizyczna pobudza krążenie krwi, co korzystnie wpływa na skórę głowy i włosy. Ćwiczenia fizyczne pomagają również w redukcji stresu, który może prowadzić do osłabienia włosów.

Unikanie agresywnych zabiegów fryzjerskich, takich jak częste farbowanie, używanie prostownicy czy lokówki, minimalizuje uszkodzenia i łamliwość włosów. Delikatna pielęgnacja, odpowiedni dobór kosmetyków do włosów oraz ograniczenie używania gorącego sprzętu do stylizacji przyczyniają się do zachowania ich zdrowego wyglądu.

Stres, który często towarzyszy nam w codziennym życiu, może mieć negatywny wpływ na kondycję włosów. Dlatego tak ważne jest znalezienie czasu na relaks i techniki redukcji stresu, takie jak medytacja, joga czy spacery na świeżym powietrzu. Odpoczynek i równowaga emocjonalna przekładają się na piękno Twoich kosmyków.