Historia zabiegów transplantacji włosów

Transplantacja włosów to dziś jeden z popularniejszych zabiegów medycyny estetycznej. Ma on pomóc w walce z łysieniem wywoływanym zarówno przez geny, jak i choroby, wypadki, urazy. Dziś przeszczepy włosów wykonuje się u każdego – niezależnie od płci. Popularność tego zabiegu sprawiła, że wykonywany jest on w klinikach na całym świecie. Za najlepsze uważa się jednak te tureckie. Mogą one pochwalić się światowej sławy specjalistami w zakresie transplantacji włosów, zastosowaniem nowoczesnych metod, wysokiej klasy sprzętem i kompleksową opieką. Zanim jednak zabieg transplantacji włosów stał się tak powszechny, mało inwazyjny i skuteczny upłynęło setki lat. Jak wygląda historia transplantacji włosów? Od kiedy ten zabieg jest wykonywany?

Transplantacja włosów – zabieg stary jak świat!

Pierwsze wzmianki o transplantacji włosów pojawiły się bardzo wcześnie, bo już w 1500 lat p.n.e. Dokument, który o nich mówi to znane papirusy Bersa. Zostały one znalezione przy mumii egipskiej w Tebach w 1862 roku, a następnie przekazane niemieckiemu egiptologowi Georgowi Ebersowi w 1873 roku. Na jego podstawie trudno jednak wskazać, jak dokładnie wyglądała transplantacja włosów u starożytnych Egipcjan.

Transplantacja włosów – przełomowy XIX wiek początek nowożytnej historii

Początek przeszczepu włosów we współczesnym wydaniu sięga XIX wieku. Za ojca tego zabiegu uważa się niemieckiego chirurga Johanna Friedricha Dieffenbach. On w 1822 roku (jeszcze jako student) opisał eksperyment przeprowadzony pod nadzorem profesora Dom Ungera. Dotyczący przeszczepiania włosów z jednego miejsca owłosionej skóry głowy na drugie. I choć dziś może nas to oburzać, to faktem jest, że pierwsze próby transplantacji włosów przeprowadzono na zwierzętach – dopiero w kolejnych latach na ludziach.

Sam dr Johann Friedrich Dieffenbach po dziś dzień uznawany jest za pioniera chirurgii plastycznej. Przypisuje mu się nie tylko duże zasługi w zakresie transplantacji włosów, ale także pierwszą kosmetyczną plastykę nosa. Niemiecki chirurg rozwijał również techniki zabiegów w zakresie rynoplastyki oraz chirurgii twarzowo-szczękowej. Swoje badania i operacje przeprowadzał w Berlinie. Pracował też w szpitalu Charite.

Wątek turecki, czyli Turcja światowej klasy centrum transplantacji włosów

W XIX wieku pojawiła się jeszcze jedna postać, która w znaczący sposób wpłynęła na współczesną transplantację włosów. Jest nią dr Menahem Hodara – turecki dermatolog. Zyskał on światową sławę, kiedy w 1897 roku dokonał eksperymentu w zakresie przeszczepu włosów. Wykonał go w Centralnym Szpitalu Morskim w Stambule. Operacja została przeprowadzona na skórze objętej tzw. favus, czyli grzybicą skóry głowy – chorobą powszechną w XIX wieku na Bliskim Wschodzie.

Dr Hodara wszczepił włosy pobrane z nienaruszonych obszarów skóry głowy na blizny, które zostały wyłysiałe przez favusa. Zgodnie z artykułem zatytułowanym “On the growth of hair in favus scars after scarification and implanting of portions of the hair,” dr Hodara ściął włosy z głowy młodych pacjentów i przyciął je nożyczkami na obu końcach na długości od 1 do 4 mm. Wykonał również kilka płytkich nacięć na bliznach, które były blisko siebie i przecinały się. Po dokładnym oczyszczeniu okolicy, aż do całkowitego ustania krwawienia, stromo włożył fragmenty włosów w nacięcia.

Dr. Hodara jako pierwszy wykonał transplantację włosów w Turcji

Obszary przykryto papierem, a następnie czymś w rodzaju tynku. Po 4 tygodniach zdjął opatrunek. Zauważył, że chociaż większość wszczepionych włosów odpadła wraz z nim, pozostało ich wystarczająco dużo, aby stworzyć podstawę wzrostu wystarczającą do przykrycia dużego płata. Po 3-4 miesiącach część pozostałych włosów stała się napigmentowana i wzmocniona. Hodara przeprowadził badania mikroskopowe wszczepionych włosów. Zauważył, że mają one normalny kształt, a u podstawy każdego z nich uformowały się nowe cebulki.

Powtórzył ten eksperyment kilka razy z innymi pacjentami, za każdym razem obserwując, że kilka włosów zakorzeniło się i odrosło. W końcu doszedł do wniosku, że jego technikę można uznać za obiecujący początek, mimo że jest na bardzo wczesnym etapie przyszłej praktyki przeszczepiania włosów, ale należy ją ulepszyć za pomocą nowych metod i instrumentów, umożliwiających bardziej regularne i głębsze nacięcia na blizny. Po raz pierwszy przedstawił swoje odkrycia na sesji Imperial Society of Medicine w Stambule, która odbyła się 26 marca 1897 roku.

Wkrótce po przedstawieniu wyników eksperymentu, działania dr Hodary spotkały się z ogromnym zainteresowaniem międzynarodowej prasy. Niektóre operacje tureckiego dermatologa opisywano pod takimi tytułami jak „W końcu udało się pokonać łysienie” czy „Nigdy więcej łysej głowy”.

Dziś turecka szkoła transplantacji włosów to jedna z najsilniejszych. Nad Bosforem znajdują się światowej klasy kliniki, do których przybywają pacjenci z całego świata. Do poddania się operacji przeszczepu włosów w Turcji zachęcają ich wysokiej klasy specjaliści pracujący w tamtejszych klinikach, zaawansowane metody transplantacji, najwyższej jakości sprzęt i kompleksowa opieka. Dzięki Meditravel z usług tureckich klinik skorzystać mogą również Polacy. O szczegółach wyjazdów można porozmawiać na czacie z naszymi konsultantami lub sprawdzić je w zakładce Przeszczep włosów.

Japońska szkoła dermatologii i jej zasługi w transplantacji włosów

Mimo licznych prób, badań i eksperymentów przeprowadzonych w XIX wieku, jako datę pierwszego przeszczepu włosów wskazuje się 1939 roku. Lata 30. XX wieku, a także okres II wojny światowej i czas bezpośrednio po niej należał do tzw. japońskiej szkoły dermatologii. To właśnie jej przedstawiciele przeprowadzili pierwszy nowożytny przeszczep włosów. Operacje wykonał pionier tzw. punchgraftów, dr Shoji Okuda. W czasie swojej praktyki lekarskiej przeprowadził i opisał ponad 200 przypadków przeszczepu włosów okolicach głowy, brwi i wargi górnej szczególnie w blizny pourazowe.

Inni japońscy lekarze mający wpływ na kształt współczesnej transplantacji włosów to:

• Dr Masao Sasakawa, który w 1929 roku opisał dwa przypadki przeszczepu włosów w bliznę;
• urolog dr Hajime Tamura, który w 1943 roku opublikował w „Japanese Journal of Dermatology and Venerology” zestawienie 136 przypadków przeszczepienia włosów w okolicę łonową głównie kobiet.
• Dr Keiichi Fujita, który w 29153 roku przeszczepił fragmenty skóry głowy na powieki trędowatych.

Amerykańskie osiągnięcia w zakresie transplantacji włosów

W latach 50. XX wieku do głosu zaczęli dochodzić amerykańscy lekarze. W 1952 roku dr Norman Orentreich, dermatolog z Nowego Jorku wykonał pierwszy nowoczesny kosmetyczny zabieg przeszczepu włosów. Swoimi dokonaniami pochwalił się w 1959 roku. W jego naukowym artykule po raz pierwszy pojawiły się takie stwierdzenia jak okolica dawcza, okolica biorcza, teoria „donor dominance”, teoria „recipientdominance” – do dziś używane są one w medycynie estetycznej transplantacji włosów. Nic więc dziwnego, że dr Norman Orentreich uznawany jest za ojca współczesnych przeszczepów włosów.

Szalone lata 60. XX wieku, czyli nowe odkrycia w zakresie transplantacji włosów

Badania zapoczątkowane przez dr Norman Orentreich były kontynuowane w amerykańskich placówkach medycyny estetycznej w latach 60. i 70. XX wieku. Pracowano głównie nad technikami odtwórczymi włosów. W początkach transplantacji przeszczepy pobierane były z okolicy potylicznej skóry owłosionej głowy płatami o średnicy 4 mm. Efekt, choć zadowalający postrzegany był jako wyraźnie sztuczny.

W latach 70.XX wieku postanowiono więc stosować płaty wolnej i uszypułowanej skóry owłosionej głowy. Dzięki temu można było pokrywać większe obszary łysienia na głowie oraz w okolicach brwi. Prekursorami tej metody leczenia łysienia byli dr Jose Juri z Buenos Aires, dr Patrick Frechet z Paryża, czy dr Fleming z USA. Plusem tego typu zabiegów była wysoka skuteczność, minusem nienaturalny wygląd. Włosy rosły po nich zbyt gęste, w złym kierunku. To, dlatego szybko, bo już w latach 80. ubiegłego wieku metoda ta została zastąpiona tzw. zabiegami scalp reduction.  Twórcą tej techniki byli Morrison, Norwood i Shiell, a pierwsze publikacje pojawiły się w 1984 roku. Kilka lat później pojawiła się też metoda extender zapoczątkowana przez dr Patrick Frechet. Polegała ona na wprowadzaniu pod owłosioną skórę głowy specjalnego narzędzia, które powodowało, jej stopniowe rozciąganie. Dzięki temu możliwe było zlikwidowanie znacznej łysiny w centralnym obszarze głowy.

Jak powstały metody FUT i FUE?

W końcówce lat 80.i na początku 90. dużą popularność zyskała również technika strip. Opierała się ona na pobieraniu skóry owłosionej z okolicy potylicznej w kształcie paska o długości 15-25 cm i szerokości 1,0-1,5 cm. Pasek ten cięto na fragmenty skóry, które zawierały 3-5 włosów (w późniejszym czasie 1-3 włosów – tzw. mikoroprzeszczepy). Miejsce pobrania zszywano. Ta technika pozwalała na uzyskanie bardzo dobrych efektów estetycznych oraz zwiększenie liczby przeszczepów podczas jednego zabiegu.

Powyżej opisaną technikę, opierającą się na przeszczepach uzyskanych z paska, dziś znany pod nazwą FUT – follicular unit transplantation. Druga współcześnie wykorzystywana metoda przeszczepu włosów, czyli FUE (follicular unit extraction) powstała niewiele później po w 1995 roku. Jej twórcami są dr Ray Wood i dr Angela Campbell. Pozwala ona na tzw. bez bliznowe pobieranie włosów z tyłu głowy i innych okolic ciała: klatki piersiowej, pleców, ramion, nóg, brody i przeszczepienie ich na łysiejący obszar. W metodzie FUE na początku stosowano tzw. punche manualne, później elektryczne. W XXI wieku korzysta się z rozbudowanych i innowacyjnych urządzeń do pobierania i wprowadzania przeszczepu włosów.

Historia transplantacji włosów w Polsce

Historia transplantacji włosów w Polsce zaczyna się w 1984 roku. Wtedy to dr Jerzy Kolasiński po raz pierwszy przeprowadził tego typu zabieg. Jego zaangażowanie, prace badawcze w tym zakresie, a także dokonania zostały docenione przez International Society of Hair Restoration Surgery nagrodą Platinum Follicle podczas ostatniego zjazdu ISHRS w Mamii, FL (USA) w 2018 roku.

Pierwsze zabiegi transplantacji włosów w Polsce pojawiły się dość późno. Wynika to stąd, że nasz kraj nie ma tradycji, ani też dużego doświadczenia w tym zakresie. Kliniki medycyny estetycznej nad Wisłą dopiero zaczynają oferować tego typu zabiegi i daleko im do doświadczenia tych zagranicznych, chociażby tureckich. To w nich można liczyć na zabiegi wykonane zgodnie z najnowszymi metodami, przez lekarzy o światowej klasie i w akredytowanych centrach. Plusem wyjazdu na przeszczep włosów Turcji jest również cena zabiegu – niższa o ok. 30%. Korzystając z pośrednictwa Meditravel do Turcji można wybrać się z polskim tłumaczem i opiekunem. Możesz także liczyć na kompleksową opiekę przed, w trakcie i po zabiegu.